یا بنی آدم قد انزلنا علیکم لباسا یواری سَوءَاتِكُم و ریشا و لباس التقوی ذلک خیر ذلک من آیات اللّه‏ لعلکم تذکرون.»

اى فرزندان آدم، در حقيقت، ما براى شما لباسى فرو فرستاديم كه عورتهاى شما را پوشيده مى‏دارد و [براى شما] زينتى است، و [لى‏] بهترين جامه، [لباس‏] تقوا است. اين از نشانه‏هاى [قدرت‏] خداست، باشد كه متذكّر شوند.

سوره مباركه اعراف آيه 26

بررسی تاریخ زندگی بشر به دو طریق ممکن است :

۱) گذشته انسان را از جهت مادّی یعنی سیر تکاملی انسان رااز حیث چگونگی تولید و صنعت مطالعه کنیم .

2) گذشته انسان را از جهت رشد معنوی ، یعنی عروج و هبوط انسان‏ها در مسیر کسب صفات متعالی ، از آغاز خلقت تاکنون در پرتو هدایت‏های پیامبران خدا مورد بررسی قرار دهیم .

رنسانس و انقلاب صنعتی اروپا همه چیز را دگرگون کرد و توجه بشر را از علوم عقلی به سوی علوم تجربی و حسی سوق داد و به جای فلسفه و جهان بینی الهی ، فلسفه و جهان بینی مادی را مطرح کرد و به جای اخلاق و مفاهیم با ارزش معنوی و الهی ، مفاهیم اومانیستی را مطرح کرد. در تاریخ نیز به جای بررسی و تحقیق درباره رشد معنوی انسان‏ها ، بررسی تاریخ رشد و تکامل ابزار تولید را جایگزین کرد.

امروز وقتی اسمی از تاریخ به میان می‏آید ، مقصود از آن تاریخ تمدن است و مقصود از تاریخ تمدن ، تاریخ ابزار و تولید و رابطه آن با انسان‏هاست . از این‏رو ، دوره‏های تاریخ را بر اساس مبانی مادی نامگذاری کرده‏اند. حجاب ، امری معنوی و در بر دارنده حیا و عفّت انسان‏ها است .

مقصود از حجاب این است که در وجود و فطرت پیشینه حجاب زنها نیرویی است به نام حیا که او را در مقابل مردان اجنبی به عفت و پاکدامنی دعوت می‏کند .

از آن جا که ادیان الهی منطبق با فطرت انسان‏ها هستند ، پوشش انسان‏ها نیز ریشه در فطرت و خواست درونی دارد. پس پوشش زن واکنش است که زنها بر اثر یک نیروی درونی و فطری به نام حیا ، در مقابل مردان اجنبی از خود نشان می‏دهند ؛ مثل واکنش سرخ شدن صورت انسان‏ها هنگام خجالت . قرآن کریم

می‏فرماید: وقتی که آدم و حوا از بهشت هبوط کردند ، به دنبال ساتری از برگ درختان می‏گشتند که فطری بودن پوشش را می‏رساند.

علمای علم ادب و لغویون ، در کتاب‏های لغت ، کلمه «حجاب» را چنین معنا می‏کنند : «حجاب» یعنی ستر و پرده. خداوند در داستان حضرت سلیمان علیه‏السلام غروب خورشید را این گونه توصیف می‏کند : حتی توارت بالحجاب ؛ تا آن وقت که خورشید پشت پرده مخفی شود.

خداوند درباره زنان پیامبر صلی‏الله‏علیه‏و‏آله‏وسلم می‏فرماید: «اذا سئلتموهن متاعا فسئلوهن من وراء حجاب»؛ هرگاه سؤال یا متاعی از آنها خواستی ، از پشت پرده بخواهید.

خداوند درباره مشرکان که ایمان نمی‏آوردند ، از قول آنها می‏گوید: و من بیننا وبینکم حجاب

میان ما و تو حجابی وجود دارد . پس تو به دنبال عمل خود باش و ما هم برای خودمان عمل می‏کنیم.

شایسته هیچ انسان نمی‏باشد که با خداوند سخن بگوید مگر از راه وحی یا پشت حجاب : «وما کان لبشر ان یکلّمه اللّه‏ الا و حیا او من وراء حجاب.

خداوند درباره پیامبر صلی‏الله‏علیه‏و‏آله‏وسلم می‏فرماید: اذا قرأت القران جعلنا بینک و بین الذین لا یومنون بالاخرة حجابا مستورا.

خداوند در سوره مریم می‏فرماید: «فأتخذت من دونهم حجابا». میان خود و آنها حجاب افکند تا خلوتگاهش از هر نظر برای عبادت آماده باشد. واژه حجاب ۷ بار در قرآن آمده است و معنای آن در همه موارد چیزی است که از هر جهت مانع دیدن دیگر شود.

امام علی علیه‏السلام در نامه‏ای به مالک اشتر می‏نویسد:

فلا تطولنّ احتجابک عن رعیتک

در میان مردم باش و کمتر خود را در اندرون خانه خود از مردم پنهان کن . دربان تو نباید تو را از مردم جدا کند

آنچه مورد اشاره قرار گرفت از جمله جهان بینی غرب به همراه فرهنگ منحط غرب و از جمله عوامل ستیزه گر دینی و ارزش های آن از کشف حجاب رضاخانی تا توطئه عمیق روشنفکران غربزده و فراموسونرهای وابسته همگی در پدیده بد حجابی امروز جامعه ما چون گذشته به طور مستقیم نقش دارند. مضاف بر عوامل گذشته می توان به برخی از عواملی که در دوران عمر انقلاب اسلامی نیز منجر به این پدیده شده است باختصار اشاره کرد. لازم به ذکر است برخی از این عوامل معلول کیش شخصیتی فردی است و برخی مربوط به اجتماع.

▪ سهل انگاری عمدی یا سهوی در استفاده از روش های تبلیغی و ارشادی مناسب در خصوص ترویج حجاب وقتی امر مهمی چون حجاب در یک بستر تاریخی دراز مدت (قرنها) ایجاد و تداوم پیدا کرده است.

تداوم مجدد آن نیازمند کار فرهنگی عمیق به همراه ظرافتهای خاص خود می باشد. به عنوان مثال استفاده از زنان محجبه در نقشهای منفی و گاه استفاده از زنان بدحجاب در نقشهای مثبت در رسانه ملی یا سینما هنر هفتم از جمله این موارد است عدم فرهنگ سازی در این زمینه تا آنجا جلو رفته است که موج روی آوردن دختران و زنان به سمت آرایش حتی برای خرید نان و سبزی دلیل بر عدم آگاهی و جهل است. ..

آرایش کردن برای غربی ها محیط خاصی دارد. آرایشهای تند و غلیظ مخصوص میهمانی های شب و مکان های خاص و زنان سالمند است و دختران جوان هرگز از این گونه آرایشها استفاده نمی کنند. در محیط های آموزشی و دانشگاه ها دختران در نهایت سادگی و بی پیرایگی رعایت موازین اخلاقی در دانشگاه حاضر می شوند.

سؤال این است چرا امواج مهاجم استعمار بورژوازی و شکل تقلیدی آن در ایران یعنی غربزدگی شبه مدرن تلاش وافی برای مخالفت با حجاب اسلامی خانم ها در ایران داشت؟

برای پاسخ به این سؤال به برخی از این دلایل فهرست گونه اشاره می شود:

اولا حجاب زن مسلمان هویت بخش و عزت آفرین بود و موجب می شد زن مسلمان ایرانی در برابر هجوم افکار و مدلهای رفتاری بیگانه گرفتار از خودبیگانگی و ضعف و بی هویتی و یا آلودگی نگردد. از این رو حجاب از عوامل حفظ استقلال هویتی ما بود و شبه مدرنیستها که سودای وابستگی ایران را در سرداشتند دل خوشی از آن نداشته و ندارند.

ثانیاً حجاب زن ایرانی به عنوان لباس عفت و پاکدامنی و ساده زیستی او موجب مصونیت زنان وحتی مردان در مقابل هجوم مصرف زدگی و فرهنگ کالایی می گردید. از این رو خود به خود راه را بر سیطره نظام سرمایه داری و سرمایه سالاری و تبعات آن می بست. لاجرم استعمار غربی برای فتح بازار خرید مردم ایران نیازمند نابودی ساختار تولید سنتی و همچنین ساختار ساده و خودکفا و مستقل زندگی مردم ما بود. و حجاب اسلامی زن و مرد مسلمان ایرانی را در مقابل گسترش فرهنگ مصرفی و کالازدگی و سرمایه سالاری محافظت می کرد.

ثالثاً در جوامع مسلمان تحت سلطه امپریالیزم هر نوع تأکید بر عناصر فرهنگ بومی و ملی مردمان چونان شمشیر برنده ای علیه سیاستها و امیال استعمار مدرن غربی عمل کرده و می کند زیرا استعمارگران به دنبال تهی کردن و بیگانه ساختن مردم از هویت کلاسیک خود بوده اند تا آنان را اسیر هویت تقلبی غربزدگی شبه مدرن نموده و از کانال آن این ملت ها را برای همیشه به خودوابسته نمایند. حجاب زن مسلمان در چنین وضعیتی حکم یک اسلحه نیرومند برای جریان انقلابی و ضداستعمار را پیدا می کرده است.

اساساً غربیها برای برقراری سیطره فراگیر خود می بایست نظام منسجم ارزشهای دینی جوامع غیرغربی را در هم بشکنند و از جمله ارزشهای دینی پایدار همانا حجاب زنان مسلمان بوده است که آنها را از مدزدگی و تبدیل شدن به موجودی کالایی بازمی داشته است.

عن ابی عبداللّه‏ علیه‏السلام قال مر ابو جعفر بامرأة مُتنقِّبه و هی مُحرِمه فقال أحرِمی و أسفری و أرخی ثوبِک من فوق رأسِکِ فانک ان تنقّب لم یتغیر لونِک فعال له رجل الی این تُرخیه؟ قال تغطی عینیهما.

امام صادق علیه‏السلام فرمود: امام باقر علیه‏السلام از زن محرمهِ نقاب دار گذشت ، به او فرمود : احرام بینداز و رویت را باز کن و لباست را از روی سرت بیاویز ، زیرا اگر نقاب بگیری رنگت تغییر نخواهد کرد.

مردی عرض کرد تا کجا لباس را بیاویزد؟ امام فرمود : چشمانش را بپوشاند.

عن سماعة قال سألته عن المرأة تصلّی متنقبّه قال اذا کشفت عن موضع السجود فلا بأس به و ان أسفرت فهو افضل.

سماعه می‏گوید : از امام علیه‏السلام پرسیدم از زنی که با نقاب نماز می‏خواند ، فرمود : اگر جای سجده را باز کند باک نیست واگر تمام صورت را در نماز باز بگذارد بهتر است.

عن ابی عبداللّه‏ علیه‏السلام لاینبغی للمرأة ان تنکشف بین یدی الیهودیه و النصرانیه فانهنَّ یصفن ذلک لازواجهن؛

امام صادق علیه‏السلام فرمود : برای زن‏های مسلمان سزاوار نمی‏باشد که نزد زنهای یهودی ونصرانی کشف حجاب کند ، چون آنها برای شوهرهای خودشان توصیف می‏کنند.

اصبغ ابن نباته عن امیرالمؤمنین علیه‏السلام قال سمعته یقول: یظهر فی آخر الزمان و اقتراب الساعة و هو شر الازمنه نسوة کاشفات عادیات متبرّجات فی الدین و اخلات فی الفِتن مایلات الی الشهوات مسرِعات الی اللذات مستحلات للمحرمات فی جهنم خالدات؛

اصبغ بن نباته از امیرالمؤمنین علیه‏السلام نقل می‏کند که امام فرمود : در آخر الزمان زن‏های روباز ظاهر می‏شود که از دین بیرون رفته باشند و زینت‏های خود را برای اجانب ظاهر نماید . متمایل به شهوات‏اند و شتابنده به لذات محرمات، محرمات را حلال می‏دانند . اینها همیشه در جهنم خواهد بود.

از مجموع آیات ، روایات ، حکم عقل و سیره عملی ثابت می‏شود که حجاب ، تکلیف شرعی و حکم الهی است .

و قل للمؤمنات یغضضن مِن اَبصارهن و یحفظن فروجهن و لایبدین زینتهن الا ماظهر منها و لیضربن بِخُمرهن علی جیوبهن و لا یبدین زینتهن الا لبعولتهن.... و لایضربن بارجلهن لیعلم ما یخفین من زینتهن.» .

و بگو ای محمد صلی‏الله‏علیه‏و‏آله‏وسلم به زن‏های مؤمن که بپوشند چشم‏های خود را و محافظت کنند عورت‏های خود را و ظاهر نکنند زینت‏های خود را مگر زینت‏هایی که قهرا آشکار است و باید بیندازند مقنعه‏های خود را بر گریبان‏های خود و ظاهر نکنند زینت‏های خود خود مگر برای شوهران.... باید نزنند پاهای خود را به زمین طوری که زینتهای پنهان آنها شود.

در دوره جاهلیت ، زنان روسری‏های خود را پشت سر می‏انداختند و قسمتی از سینه و گردن و گردنبند و گوشواره آنها آشکار می‏شد. با نزول این آیه ، زنان مأمور شدند روسری خود را به جلو و پیش رو بیاندازند تا اعضای مذکور پنهان شود.

امام باقر علیه‏السلام فرمود : قبل از نزول این آیه ، زن‏ها روسری‏های خود را به عقب می‏انداختند . جوانی از انصار چشمش به زنی افتاد و شیفته او شد . آن زن داخل کوچه تنگی شد . جوان که متوجه او بود ، استخوان یا شیشه‏ای که در دیوار بود صورت او را خونی کرد و آن جوان ماجرا را به پیامبر صلی‏الله‏علیه‏و‏آله‏وسلم نقل کرد، این آیه نازل شد.

«لایبدین زینتهن الا ما ظهر منها؛»

اصطلاح «حجاب» در عصر ما ، به پوشش مخصوص زنان گفته می‏شود . اصطلاح حجاب در مورد پوشش زن ، یک اصطلاح جدید است . در قدیم ، مخصوصا در اصطلاح فقها ، کلمه «ستر» که به معنای پوشش است به کار می‏رفت .

فقها در کتاب‏های صلاة و نکاح ، که متعرّض این مطلب شده‏اند ، کلمه «ستر» را به کار برده‏اند نه «حجاب» را ؛ چون معنای رایج و شایع ، لغتِ «حجاب پرده» است که اگر در مورد پوشش به کار برده می‏شود به اعتبار پشت پرده واقع شدن زن است و همین امر موجب شده که عده‏ای گمان کنند که اسلام خواسته زن همیشه پشت پرده و در خانه محبوس باشد ، در حالی که وظیفه پوشش که در اسلام برای زنان مقرر شده بدین معنا نیست که از خانه بیرون نروند.

پوشش زن در اسلام این است که زن در معاشرت خود با مردان بدن خود را بپوشاند و به جلوه‏گری و خودنمایی نپردازند . آیات مربوط این معنا را ذکر می‏کند . فتوای فقها نیز مؤید این مطلب است.

پس مقصود از حجاب زن در اسلام این است که زنان به جز صورت و دو دست و اعضای بدن و مواضع زینت و زیور خود را در برابر مردان بیگانه بپوشاند ، تا بدین وسیله به حفظ عفّت و شرافت خود موفق شوند.

کلمه «حجاب» در اصطلاح اهل دین ، به معنای پوشش تمام زن به وسیله چادر و نقاب ، بسیار شایع است و این اصطلاح از معنای لغوی ریشه می‏گیرد و از آن جهت که پرده ، سبب پوشیدن هر چیز است که پشت آن قرار گیرد ، زیبایی‏های زن هم به وسیله نقاب و چادر مستور می‏گردد و پشت آن واقع می‏شود و فقها بدین جهت کلمه «حجاب» را در پوشش کامل زنان به کار برده‏اند ؛ نه از آن جهت که زن همیشه پشت پرده و در خانه محبوس و زندانی باشد ، بلکه اسلام پوشش را برای زنان مقرر کرد که هنگام بیرون آمدن از خانه پشت پرده حجاب و نقاب قرار گیرد تا زیور آنان در برابر دیدگان اجانب قرار نگیرد.

حجاب ، پوشش مناسب برای زنان است تا قسمت‏هایی که تحریک کننده غرایز مردانه است را بپوشانند و این کار به جهت ارزش و احترام زنها می‏باشد ، تا این که به عفاف شناخته شود و مورد آزار و اذیت افراد شرور قرار نگیرند.

مخالفان حجاب در نفی حجاب از هیچ عملی فرو گذار نمی کنند و نقل از شهید مطهری که می فرمایند « مخالفان حجاب سعی کرده اندجریانات ظالمانه ای را به عنوان علت پیدا شدن حجاب ذکرکنند و در این جهت میان حجاب اسلامی و غیر اسلامی فرق نمی گذارند. چنین وانمود می کنند که حجاب اسلامی نیز از همین جریانات ظالمانه سر چشمه می گیرد».

از دلایلی که در باب حجاب ذکر کرده اند تا حجاب را بیشتر یک امر ظالمانه و احمقانه جلوه دهند به شرح ذیل است:

1-      میل به ریاضت و رهبانیت

2-      عدم امنیت و عدالت اجتماعی

3-      تسلط مرد به زن و استثمار نیروی وی در جهت منافع اقتصادی مرد.

4-      حسادت مردان

5-      عادت زنانگی واحساس کمبود زن در خلقت

هر یک از این علل که بررسی می شود، می توان دریافت که هر کدام از ناحیه ای در نظر گرفته شده است که هر کدام برای لطمه و عیب جویی به معقوله ی حجاب دارد.

دلایل فوق، از دلایل مخالفان حجاب بود، در صورت اینکه ما خود به یک دلیل انسانی اعتقاد داریم که این علت را به قول استاد شهید باید در تدبیر ماهرانه ی غریزه خود زن باید جستجو کرد که آن هم حیا و عفاف و پوشش است که خود زن با یک نوع الهام برای گرانبها کردن خود و حفظ موقعیت خود در برابر مرد به کار برده است.

یکی از خلأهای غرب، خلأ عشق است که امروز متأسفانه در شرق نیز دیده می شود.عشق شرقی مانند لیلی و مجنون و ... است و یک واقعیت است و می توان فهمید که زن بر اثر دور نگهداشتن خود از دسترسی مرد تا کجا پایه ی خود را بالا برده است و تا چه حد سر نیاز مرد را به آستان خود فرود آورده است.

قطعاً درک زن این حقیقت را در تمایل او به پوشش بدن خود و مخفی کردن خود به صورت یک راز تأثیر فراوان داشته است.

دوست دارم که بپوشی رخ همچون قمرت
تا چو خورشید نبینند به هر بام و درت
جرم بیگانه نباشد که تو خود صورت خویش
گر در آیینه ببینی برود دل ز برت
هیچ پیرایه زیادت نکند حسن تو را
هیچ مشاطه نیاراید از این خوبترت
بارها گفته‌ام این روی به هر کس منمای
تا تأمل نکند دیده هر بی بصرت
بازگویم نه که این صورت و معنی که تو راست
نتواند که ببیند مگر اهل نظرت